Trybunał Sprawiedliwości Uni Europejskiej wydał ważną decyzję dotyczącą przyznawania wiz syryjskiej rodzinie, która wcześniej złożyła wniosek o ochronę międzynarodową w Grecji. Sąd w Luksemburgu potwierdził, że decyzja wykonawcza Rady nakładająca na Republikę Słowacką obowiązek przyznania wizy tej rodzinie jest zgodna z prawem UE. Decyzja została przyjęta 31 maja 2024 roku i podkreśla znaczenie przestrzegania proceduralnych i materialnoprawnych przepisów Uni Europejskiej. Postanowienie Trybunału jasno stanowi, że takie decyzje są ważne, o ile zostały przyjęte zgodnie z odpowiednimi przepisami UE. Jak informuje Blesk.cz, sprawa dotyczy syryjskiej rodziny o skomplikowanej historii migracyjnej.
Droga syryjskiej rodziny przez Europę
Syryjska rodzina złożyła wniosek o ochronę międzynarodową w Grecji w listopadzie 2022 roku. Następnie rodzina wyruszyła w długą podróż przez kilka krajów. Jej trasa wiodła przez Albanię, Czarnogórę, Bośnię i Hercegowinę, Chorwację i Węgry, aż w końcu dotarła na Słowację. Na terytorium słowackim rodzina ponownie złożyła wniosek o ochronę międzynarodową. Republika Słowacka następnie wykorzystała mechanizm rozporządzenia Dublin III i zwróciła się do Grecji z prośbą o przyjęcie rodziny z powrotem. Grecja zaakceptowała ten wniosek.
Działania Słowacji i decyzja Rady
Decyzja o niemożności powrotu i wniosek o wydalenie
W sierpniu 2023 roku Republika Słowacka zadecydowała o niemożności powrotu rodziny do Syrii. Jednocześnie złożyła wniosek o wydalenie rodziny za pośrednictwem wspólnej operacji agencji Frontex. Sytuacja zmieniła się jednak we wrześniu 2023 roku, gdy Rada przyjęła decyzję wykonawczą. Tą decyzją nałożono na Słowację obowiązek przyznania rodzinie wizy.
Zastrzeżenia Słowacji wobec decyzji Rady
Republika Słowacka zakwestionowała decyzję Rady przed Trybunałem Sprawiedliwości UE. Argumentowała, że takiej decyzji nie można podjąć, ponieważ rodzina już złożyła wniosek o ochronę w Grecji. Słowacja twierdziła, że istnienie wcześniejszego wniosku o ochronę międzynarodową w innym państwie członkowskim powinno być przeszkodą w przyznaniu wizy.
Stanowisko Trybunału Sprawiedliwości UE
Trybunał Sprawiedliwości UE odrzucił jednak argumentację Słowacji. Potwierdził, że fakt, iż rodzina złożyła już wniosek o ochronę międzynarodową w innym państwie członkowskim, konkretnie w Grecji, nie jest istotny dla ważności decyzji o przyznaniu wizy. Trybunał podkreślił, że istotne jest wyłącznie to, czy zostały spełnione warunki do podjęcia takiej decyzji. Oznacza to, że kluczowe jest, czy przy podejmowaniu decyzji Rady zostały zachowane proceduralne i materialnoprawne wymogi UE.
Znaczenie decyzji dla europejskiej polityki migracyjnej
Decyzja Trybunału Sprawiedliwości UE ma kilka ważnych konsekwencji. Potwierdza, że Rada ma uprawnienia do podejmowania decyzji wykonawczych, które nakładają na państwa członkowskie obowiązki w zakresie przyznawania wiz. Uprawnienie to ma zastosowanie również w przypadkach, gdy chodzi o osoby, które już złożyły wniosek o ochronę międzynarodową w innym państwie członkowskim. Decyzja jednocześnie podkreśla znaczenie przestrzegania proceduralnych i materialnoprawnych przepisów UE przy podejmowaniu takich decyzji. Sprawa wskazuje na złożoność europejskiej polityki migracyjnej i wzajemne powiązania różnych instrumentów i rozporządzeń prawnych. Do tych instrumentów należą na przykład rozporządzenie Dublin III oraz akty prawne dotyczące wspólnych polityk w zakresie przyznawania wiz. Decyzja stwarza tym samym ważny precedens dla przyszłych przypadków o podobnym charakterze.